Υγιής Επικοινωνία

Ημερομηνία δημοσίευσης άρθρου: Οκτωβρίου 8, 2015 Συγγραφέας: Ιωάννα Αλπέρτη Κατηγορία: Ψυχολογία

Για να καλλιεργήσει ο άνθρωπος υγιείς σχέσεις με τους συνανθρώπους του, χρειάζεται να μάθει να επικοινωνεί με θετικό τρόπο.

Η επικοινωνία που έχουμε σαν στόχο βασίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό, στην ελεύθερη έκφραση συναισθημάτων, σκέψεων, αναγκών, χωρίς το φόβο της απόρριψης.

Ίσως δεν συμφωνούμε με τον συνομιλητή μας, μπορούμε όμως να δείξουμε οτι δεχόμαστε τα συναισθήματά του και ακούμε αυτό που έχει ο άλλος να μας πει.

Η ενεργητική ακρόαση είναι μια δεξιότητα που χρειάζεται να καλλιεργήσει ο άνθρωπος για να την αναπτύξει. Για να γίνετε καλός ακροατής χρειάζεται συγκέντρωση όχι μόνο στα λόγια του συνομιλητή αλλά και σε όλα όσα «φωνάζει» το σώμα του.

Για να μπορούμε να ακούμε τα παιδιά μας χρειάζεται να τους δώσουμε το μήνυμα οτι αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα που βρίσκονται πίσω από αυτό που λένε.

Ακούγοντας «αντανακλαστικά» (λειτουργώντας σαν καθρέφτης) μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να ξανασκευτεί το πρόβλημα που το αναστατώνει και να βάλει τα θεμέλια για τη λύση του προβλήματος.

Η αντανακλαστική ακοή προυποθέτει από εσάς την κατανόηση τόσο των λεκτικών όσο και των μη λεκτικών μηνυμάτων του παιδιού σας και το καθρέφτισμα αυτών πάλι πίσω στο παιδί, ώστε να δει καθαρά τον εαυτό του (επανατροφοδότηση)

«ΔΙΑΔΡΑΣΗ»

Η ακρόαση δεν είναι παθητική
Υπάρχει δράση κατά τη διάρκεια αυτής
Αυτός έιναι ο λόγος που διαθέτουμε δυο αφτιά και ένα στόμα

Πώς θα ακούτε
Η επικοινωνία αρχίζει, ακούγοντας και δείχνοντας οτι ακούτε τα συναισθήματα του παιδιού και αυτό που εννοεί. Η αποτελεσματική ακοή περιλαμβάνει την ανάγκη να επικοινωνείτε με τα μάτια και με τη στάση σας. Αποφύγετε τη γκρίνια, την κριτική, την απειλή, το κύρηγμα, τις συγκρίσεις με άλλα παιδιά.

Φερθείτε στα παιδιά σας όπως θα φερόσασταν στον καλύτερο σας φίλο.
Αποφύγετε την αυθόρμητη αντίδραση να επιβάλετε τις δικές σας λύσεις.

Παραδείγματα κλειστών και ανοιχτών αποκρίσεων

Μη λεκτική επικοινωνία

Είδη μη λεκτικής επικοινωνίας

 Εκφράσεις προσώπου:
Τα συναισθήματά μας αντανακλώνται στις γκριμάτσες/μορφασμούς του προσώπου μας και έχουν περισσότερη εγκυρότητα από τα λόγια!

 Χειρονομίες:
Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι όταν τα παιδιά κινούνται και κάνουν χειρονομίες, είναι σε θέση να εκφράσουν ελεύθερα τις σκέψεις και τις ιδέες τους, κάτι που υποστηρίζει πολύ τη μαθησιακή διαδικασία.

 Παραγλωσσικά στοιχεία:
Όλα τα κωδικοποιημένα συστήματα τα οποία συνοδεύουν την εκφώνηση, κάθε εκφραστικό μέσο που έχει στην διάθεσή του ο ομιλητής όπως:

• Τόνος της φωνής
• Ένταση φωνής
• Ο επιτονισμός (η διακύμανση της φωνής και ο χρωματισμός της κατά τη διαδικασία του προφορικού λόγου)
• Οι παύσεις
• Η προφορά

 Η γλώσσα του σώματος/θέση/στάση:
Το 55% αυτών που λέτε όταν μιλάτε στην πραγματικότητα το λέει το σώμα και όχι τα λόγια σας. Ο τρόπος που στέκεστε κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα αυτής και στην αποστολή ή την λήψη του μηνύματος.

 Εγγύτητα:
Είναι η έννοια της ανεκτής απόστασης αλληλεπίδρασης (το πόσο κοντά αντέχουμε τον άλλο όταν επικοινωνούμε μαζί του επηρεάζεται όχι μόνο από την ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου αλλά και από την κουλτούρα του.).

 Βλεμματική επαφή:
Η βλεμματική επαφή είναι απαραίτητη προυπόθεση για μια αποτελεσματική επικοινωνία και κοινωνικοποίηση. Ένα άτομο με φτωχή βλεμματική επαφή έχει λιγότερη εμπιστοσύνη και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες

Να θυμάστε
Τα παιδιά μαθαίνουν από το παράδειγμά σας, μιμούμενοι εσάς που είστε τα πρότυπά τους. Όταν τα συμβουλεύετε για κάτι πρώτα εσείς θα πρέπει να είστε υπεύθυνοι ως προς την τήρησή του.

Τα διπλά μηνύματα μόνο ασάφεια και μπέρδεμα δημιουργούν στο παιδί.

Τα λόγια και οι πράξεις σας να έχουν το ίδιο μήνυμα.

Βιβλιογραφικες Αναφορές

1. Δρ.Ντον Ντινκμεγιερ – Δρ.Γκάρι Μακ-Κει, (2001) «Σχολείο για γονείς», εκδόσεις θυμάρι
2. Μάθετε γιατί τα παιδιά είναι καλό να κάνουν χειρονομίες!
3. Παραγλωσσικά και Εξωγλωσσικά στοιχεια
4. Darwin, C. (1872). The Expression of the Emotions in Man and Animals, 3rd edition. New York: Oxford University Press.
5. Wood, J. (2010). Interpersonal Communication: Everyday Encounters. Boston, MA: Wadsworth-Cengage Learning.
6. http://psychology.about.com/od/nonverbalcommunication/a/nonverbaltypes.htm

Ιωάννα Αλπέρτη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

Για επικοινωνία: ioanna_alperti@hotmail.gr