Τι είναι η Εικαστική ψυχοθεραπεία;
Είναι από καιρό αποδεδειγμένο ότι η τέχνη έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Όταν δημιουργούνται οπτικές εικόνες, οι άνθρωποι «σχεδιάζουν» στη δεξιά πλευρά του εγκεφάλου τους, την ίδια πλευρά που χρησιμοποιούν πριν αναπτύξουν τον προφορικό λόγο. Είναι εκεί που αποθηκεύονται οι οπτικές αναμνήσεις.
Χρησιμοποιώντας τη δημιουργικότητα, η τέχνη παρέχει τα μέσα επικοινωνίας δύσκολων σκέψεων και συναισθημάτων που δεν στηρίζονται αποκλειστικά στη λεκτική ικανότητα. Μερικές φορές οι λέξεις δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να περιγράψουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα, κάτι που μπορεί να κάνει η τέχνη και οι εικόνες.
Ως εκ τούτου, ο στόχος της εικαστικής ψυχοθεραπείας είναι να διευκολύνει τη θετική αλλαγή μέσω της ενασχόλησης με τον ψυχοθεραπευτή και τα υλικά της τέχνης, σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Έρευνες υποστηρίζουν ότι η εικαστική ψυχοθεραπεία σε μικρά παιδιά και εφήβους είναι μια ιδιαίτερα αποτελεσματική παρέμβαση στη βελτίωση της συμπεριφοράς και των επιδόσεων τους στην εκπαίδευση. Όταν τα παιδιά και οι νεαροί ενήλικες αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες, δυσκολεύονται στη μάθηση και στην ένταξη στη σχολική ζωή.
Η φύση των δραστηριοτήτων (ζωγραφική, κολλάζ, κατασκευές,) και η χρήση υλικών, όπως χρώματα, πηλός και κατασκευές φαίνεται να καθιστούν την εικαστική θεραπεία περισσότερο φιλική στα παιδιά. Το παιδί, μπροστά στη θέα γνώριμων και ευχάριστων υλικών αρχίζει να αλληλεπιδρά μαζί τους και να εξερευνά νέες δυνατότητες, κάνοντας έτσι την παρουσία του θεραπευτή πιο αποδεκτή.
Με την πρόοδο της θεραπείας, το παιδί καταφέρνει να εκφράσει τους φόβους, τις επιθυμίες και τα όνειρά του χωρίς λογοκρισία, ενώ χαίρεται με τις δημιουργίες του και νιώθει ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Η εικαστική ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τη ψυχολογική, συναισθηματική, εκπαιδευτική, κοινωνική και σωματική ανάπτυξη του ατόμου.
Τα άτομα που μπορεί να επωφεληθούν είναι αυτά που,
Βρίσκονται σε κίνδυνο αποκλεισμού από το σχολείο.
Αντιμετωπίζουν συναισθηματικές δυσκολίες και προβλήματα συμπεριφοράς.
Βρίσκονται αντιμέτωπα με δύσκολες καταστάσεις στη ζωή τους, όπως πένθος, αλλαγή στην οικογενειακή δομή ή ασθένειες.
Έχουν υποστεί εκφοβισμό ή άλλη τραυματική εμπειρία.
Αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες ή σωματικές αναπηρίες.
Έχουν υποστεί κακοποίηση ή ενδοοικογενειακή βία.
Αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση, την επικοινωνία, την ομιλία και τη χρήση της γλώσσα.
Η λίστα αυτή δεν περιορίζεται στα προαναφερθέντα. Η εικαστική ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει επίσης παιδιά και έφηβους που μπορεί να εμφανίσουν συμπεριφορές εγκατάλειψης, ανησυχίας, θυμού, κατάθλιψη, κυκλοθυμία ή βία.
Η Εικαστική Ψυχοθεραπεία προσφέρει έναν «καθρέφτη» στα συναισθήματα και στις σκέψεις. Σε αντίθεση με τον προφορικό λόγο, η εικόνα είναι κάτι που μένει.
Είναι λοιπόν ένα είδος «χειροπιαστής μνήμης». Εκφραζόμενος κάποιος μέσα από τα δημιουργήματά του, αποκτά έναν απόλυτα προσωπικό και ιδιαίτερο τρόπο για να επικοινωνήσει αυτά που γνωρίζει ή αυτά που αντιλαμβάνεται.
Ελίνα Σουγλίδου
Εικαστική Ψυχοθεραπεύτρια
Για επικοινωνία: esouglidou@gmail.com