Πως θα μειώσετε τον ανταγωνισμό και τους καυγάδες των παιδιών σας – Μέρος Α’

Ημερομηνία δημοσίευσης άρθρου: Φεβρουαρίου 1, 2016 Συγγραφέας: Παναγιώτα Κυπραίου Κατηγορία: Ψυχολογία

Δώστε το καλό παράδειγμα.
Φερθείτε με σεβασμό σε όλους και στα παιδιά. Αποφύγετε να βρίζετε τους άλλους, να κάνετε υποτιμητικά σχόλια για το σύζυγό σας, να φωνάζετε στα παιδιά σας κοκ.

Δείξτε κατανόηση για τα συναισθήματα που έχει το ένα παιδί για το άλλο, αλλά θέστε σαφή όρια στη συμπεριφορά τους.
Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να νιώθουν όπως νιώθουν αλλά χρειάζεται να έχουν υπευθυνότητα για το τι κάνουν με αυτά τα συναισθήματα και για τις πράξεις τους. Μπορείτε να τα βοηθήσετε σ’ αυτό λέγοντας για παράδειγμα:

«Όταν ο αδερφός σου πειράζει τα πράγματά σου, θυμώνεις πολύ. Μπορείς να του πεις με λέξεις πως νιώθεις. Όμως δεν χτυπάμε.»

«Καταλαβαίνω ότι θα ήθελες να μείνεις ξύπνια μισή ώρα παραπάνω όπως ο αδερφός σου. Όταν ξεκινήσεις το σχολείο, θα μπορείς και συ να το κάνεις. Στο μεταξύ, μπορείς να μου πεις αν νιώθεις ζήλεια για τον αδερφό σου αλλά δεν μπορείς να κάνεις άνω κάτω το δωμάτιό του.»

Δώστε εξατομικευμένη προσοχή.
Τα παιδιά που νιώθουν αγάπη και αποδοχή, έχουν λιγότερες πιθανότητες να τσακώνονται. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στ’ αδέρφια μειώνεται δραματικά όταν οι γονείς δεσμεύονται να δίνουν ιδιαίτερο χρόνο σε κάθε παιδί ξεχωριστά.

Ποτέ μην συγκρίνετε τα παιδιά σας μεταξύ τους ή με άλλα παιδιά.

Μην δίνετε στο μεγαλύτερο παιδί την ευθύνη για το μικρότερο.
Μην το αναγκάζετε να το προσέχει ή να παίζει μαζί του. Αν το μεγαλύτερο παιδί προσπαθήσει να επιβάλλει κανόνες στο μικρότερο παιδί, μπορείτε να του πείτε π.χ.: «Σ’ ευχαριστώ Μαρία. Χαίρομαι που ξέρεις τους κανόνες του σπιτιού και είσαι τόσο καλή στο να τους ακολουθείς. Όμως είναι δουλειά των γονιών να έχουν την ευθύνη.»

Επιβάλλετε πρότυπα σεβασμού στο σπίτι.
Μπορείτε να πείτε «Στο σπίτι μας δεν βρίζουμε ούτε ανεχόμαστε την κακία. Φερόμαστε με σεβασμό ο ένας στον άλλο.»

Επιτρέψτε στα παιδιά να διαφωνούν αλλά βοηθήστε τα να μάθουν να φέρονται με σεβασμό ακόμη κι όταν θυμώνουν. Μπορείτε να θέσετε ως συνέπεια ότι αν κάποιος ξεχαστεί και γίνει ασεβής ή βρίσει κάποιον, θα πρέπει να επανορθώσει στο άτομο που υπέστη την ασέβεια, π.χ. να κάνει μια εξυπηρέτηση, να βοηθήσει να ξαναφτιαχτεί ο πύργος που γκρέμισε κοκ.

Προσπαθήστε να δημιουργήστε μια ατμόσφαιρα εκτίμησης στο σπίτι σας.
Για παράδειγμα, μπορείτε την ώρα του βραδινού φαγητού να καθιερώσετε καθένας να λέει κάτι συγκεκριμένο που εκτιμάει στους υπόλοιπους.
Παραδείγματα:
«Μου άρεσε που η μαμά έπαιξε το παιχνίδι μου μαζί μου.»
«Μου άρεσε που ο μπαμπάς έφτιαξε το αγαπημένο μου φαγητό.»
«Μου άρεσε που ο Στέφανος δεν μας ενόχλησε όταν ήρθαν στο σπίτι οι φίλοι μου να παίξουμε.»

Ποτέ μην τιμωρείτε σωματικά τα παιδιά.
Αποφύγετε τις φωνές, τις απειλές και την τιμωρία-αντίποινα που μαθαίνει στα παιδιά ότι ο εξαναγκασμός είναι ένας τρόπος για να πάρεις αυτό που θέλεις. Σύμφωνα με έρευνες, τα παιδιά που τιμωρούνται είναι πιο θυμωμένα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να τσακωθούν μεταξύ τους και να επαναλάβουν τις κακές συμπεριφορές.

Προτιμήστε τη θετική πειθαρχία που ενισχύει τη σχέση σας με τα παιδιά σας ώστε να θέλουν να φέρονται καλά και δίνει ένα καλό παράδειγμα για το πώς μπορούν να διαχειριστούν το θυμό.

Εξασφαλίστε ότι το κάθε παιδί έχει αρκετό προσωπικό χώρο.
Τα παιδιά δεν θα πρέπει να χρειάζεται να μοιράζονται τα πάντα ή τα περισσότερα. Αν μοιράζονται το ίδιο δωμάτιο, δείτε αν μπορείτε να το αλλάξετε αυτό. Αν δεν γίνεται, φτιάξτε μια διαχωριστική γραμμή στο μέσο του πατώματος και τοποθετήστε τα έπιπλα με τέτοιο τρόπο ώστε να σχηματίζονται δύο διαφορετικοί χώροι.

Κρατήστε τα παιδιά απασχολημένα, πριν βαρεθούν και ξεσπάσει καυγάς και δώστε τους προσοχή πριν τσακωθούν.

Όταν τα παιδιά είναι κουρασμένα ή πεινασμένα, κρατήστε τα μακριά το ένα απ’ το άλλο.
Επίσης, αποφύγετε καταστάσεις που προξενούν καυγάδες. Για παράδειγμα, στο αυτοκίνητο, βάλτε τα να καθίσουν χωριστά όσο γίνεται ή δώστε κάτι στο καθένα για να απασχοληθούν (π.χ. walkman). Άλλη εναλλακτική είναι να τα βοηθήσετε να συνυπάρξουν σαν ομάδα λέγοντάς τους ας πούμε: «Ίσως είναι δύσκολο να κάθεστε στο αυτοκίνητο πολλή ώρα και όταν δυσανασχετείτε, μπορεί να ξεσπάτε στους άλλους. Μπορείτε οι δυο σας να γίνεται ομάδα; Δοκιμάστε να συνεργαστείτε μεταξύ σας για να βρείτε τρόπους να περάσουμε καλά όλοι στο αυτοκίνητο.»

Μάθετε στα παιδιά βασικές δεξιότητες διαπραγμάτευσης και επίλυσης προβλημάτων με βάση την ισοτιμία: να παίρνουν ο καθένας τη σειρά του, να μοιράζουν ένα κέρασμα (ο ένας να κάνει τη μοιρασιά και ο άλλος να διαλέγει πρώτος κομμάτι), να κάνουν ανταλλαγή, να αντισταθμίζουν τις πρωτιές (π.χ. «Θα παίξουμε πρώτα το δικό σου παιχνίδι και μετά θα παίξουμε το δικό μου για περισσότερη ώρα.»)

Δείξτε το καλό παράδειγμα στην επίλυση συγκρούσεων με το σύζυγο και άλλους ενήλικες καθώς και με τα παιδιά σας.
Όταν επέρχεται μια σύγκρουση με κάποιον, πάρτε χρόνο για να ηρεμήσετε και μετά μπορείτε να επανέλθετε αποφασισμένοι να παραμείνετε ήρεμοι. Δώστε αναγνώριση στην οπτική του άλλου, εκφράστε τα συναισθήματά σας και συζητήστε ψύχραιμα.

Βοηθήστε τα παιδιά να συνεργαστούν μεταξύ τους.
Επιβραβεύστε την ομαδική εργασία μεταξύ των αδερφών. Μπορείτε να τα παροτρύνετε να συνεργαστούν στο να αποφεύγουν τους καυγάδες μεταξύ τους, ορίζοντας ένα «βάζο συνεργασίας» στο οποίο θα βάζετε μέσα ένα κέρμα κάθε φορά που παρατηρείτε ότι τα παιδιά είναι ευγενικά μεταξύ τους ή παίζουν χωρίς να τσακώνονται. Βγάζετε από το βάζο ένα ή δύο κέρματα κάθε φορά που τα παιδιά τσακώνονται. Όταν εκφράζουν συναισθήματα με κατάλληλο τρόπο και σεβασμό, κερδίζουν νομίσματα. Τα παιδιά θα αποφασίσουν μαζί πως θα ξοδέψουν τα χρήματα.

Παναγιώτα Κυπραίου
Ψυχοθεραπεύτρια – Συντονίστρια Σχολών Γονέων

www.psychotherapeia.net.gr