Παραμύθια, παιχνίδια ρόλων και ζωγραφική, βασικές τεχνικές στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας!
Ένα ζήτημα που συχνά προβληματίζει τους γονείς είναι το πώς να μιλήσουν στο παιδί τους για κάποιο θέμα και το πώς να αντιμετωπίσουν προβλήματα αγωγής και συμπεριφοράς μέσα από μια ομαλή και ήρεμη διαδικασία.
Το παιδί μπορεί να αντιληφθεί τα προβλήματα που προκαλεί η συμπεριφορά του μέσα από καθημερινές δραστηριότητες, όπως τα παραμύθια, τα παιχνίδια ρόλων και τη ζωγραφική. Επιπλέον κάθε μια από τις παραπάνω, ας πούμε τεχνικές, είναι στη διάθεση του γονέα να χρησιμοποιηθούν προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Τα παιδιά από μόνα τους παίζουν καθημερινά διάφορους ρόλους όπως: ιππότης, δασκάλα, γιατρός, αστυνομικός, πρίγκιπας, σουπερ ήρωας κ.α. Μέσω αυτών των ρόλων από μόνο του μπαίνει στη θέση του ενήλικα που παριστάνει και δημιουργεί διάφορες καταστάσεις. Ο γονέας μπορεί να πάρει μέρος σε ένα από τα θεατρικά αυτά και από τη μια να βοηθήσει το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του (χαρά, θυμό ,λύπη, κ.α.) με μη απειλητικό τρόπο και από την άλλη να βελτιώσει τις μη αποδεκτές συμπεριφορές του.
Τα παραμύθια και γενικά οι ιστορίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης και διαπαιδαγώγησης του παιδιού. Μέσω αυτών το παιδί ταξιδεύει στη σφαίρα της φαντασίας, φτιάχνει εικόνες, απομακρύνεται από την καθημερινότητα. Η νέα παιδαγωγική επιδιώκει με το παραμύθι να ετοιμάσει τα παιδιά για τη ζωή. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιεί τη γλώσσα του και ακολουθεί τα μονοπάτια της ψυχής του. Οι ιστορίες είναι σε θέση να περάσουν πολύτιμα μηνύματα ειδικά όταν αυτές αναλύονται από το γονέα προς το παιδί. Ο Αίσωπος χρησιμοποίησε μύθους με ζώα για να διδάξει στο άνθρωπο τις επιτρεπτές συμπεριφορές και το ήθος. Ο Ιησούς Χρηστός μίλησε σε απλούς ανθρώπους χωρίς γνώσεις με παραβολές, απλές ιστορίες με καθημερινό υπόβαθρο που περνούσαν κυρίως μηνύματα αγάπης, δικαιοσύνης, συγχώρεσης και σεβασμού.
Χρησιμοποιείστε κι εσείς ιστορίες και παραμύθια για να περάσετε τα μηνύματα που θέλετε στα παιδιά σας. Ρωτήστε τα με ποιο ήρωα ταυτίζονται και γιατί. Συζητήστε μαζί του ποιες ήταν καλές και ποιες κακές συμπεριφορές, ή με ποιους άλλους τρόπους θα μπορούσε ο ήρωας να συμπεριφερθεί. Το παιδί φιλτράρει το καλό και το κακό και πιο εύκολα υιοθετεί επιτρεπτές συμπεριφορές μέσα από μια έμμεση διαδικασία σας αυτή παρά με την καταπρόσωπο κριτική στάση, επίπληξη, τιμωρία.
Προτεινόμενα βιβλία και διαδικτυακοί τόποι με ιστορίες:
- Γεωργιάδου Ν. (2008). «…και ζήσαμε εμείς καλύτερα». εκδόσεις οξυγόνο
- Καλογήρου Κ. & Μιχαλακέα Μ. (2002). «Παιδαγωγικές ιστορίες και παραμύθια για μικρά παιδιά». Εκδόσεις θυμάρι
- Γεωργαλάκη Ε. & Ζαχοπούλου Ε. (2009). «Το πάρε δώσε». Εκδόσεις λιβάνι
- Αισώπου μύθοι: www.paidika.gr
- Παραβολές Ιησού Χρηστού: users.sch.gr
Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία ιστοριών να διαβάσετε με τα παιδιά σας.
Η ζωγραφική του παιδιού μπορεί να μας πει πολλά πράγματα για το πώς αισθάνεται, σκέφτεται και βιώνει συγκεκριμένες καταστάσεις. Συζητώντας με το παιδί για αυτό που ζωγράφισε μπορούμε να ακούσουμε τις ανάγκες του και να επικοινωνήσουμε μαζί του με τον τρόπο που εκείνο μπορεί και αντιλαμβάνεται.
Το παιδί στο χαρτί καταθέτει τον εσωτερικό του κόσμο και τον προσφέρει στον γονέα του. Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα σας πει «μαμά, μπαμπά, δείτε τι ζωγράφισα» μη μείνετε μονάχα να του πείτε «πολύ όμορφο είναι, μπράβο» αλλά προχωρήστε ένα βήμα πιο πέρα ρωτώντας το π.χ. «τι ζωγράφισες εδώ;», «μοιάζει λυπημένο, είναι;», «ποιος τον πείραξε, για ποιο λόγο;» κ.α. Το παιδί μέσα από τη ζωγραφιά του εκφράζει τον εαυτό του και ζητά από εσάς να το ακούσετε.
Ιωάννα Αλπέρτη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
Για επικοινωνία: ioanna_alperti@hotmail.gr